آسیب شناخت روایات فرزند آوری و راه حل های آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموخته سطح چهار حوزه علمیه قم و مدرس جامعة المصطفی العالمیة (ص)، قم، ایران

چکیده

جهان اسلام در دنیای کنونی برابر جهان کفر قرار دارد و بسیاری از دشمنان اسلام از شوکت و عظمت اسلام و مسلمانان در هراس هستند. این دشمنان درصدد هستند که هر از گاهی از عظمت مسلمانان بکاهند و مهم‌ترین راهکار آن‌ها کاستن قدرت و تعداد نفوس مسلمانان است. به همین منظور، تلاش می‌کنند تا از تعداد مسلمانان بکاهند و آنان را در اقلیت قرار دهند. بنابراین، لازم است که مسلمانان با فرهنگ اصیل اسلامی نسبت به فرزندآوری آشنا شوند و همچنین ظاهر برخی از آیات و روایات که بر نکوهش از فرزندآوری دلالت دارند، مورد بررسی قرار گیرند و راهکارهای حل آن‌ها ارائه شود. در نوشتار حاضر با استفاده از شیوه تحلیلی ـ انتقادی و با بهره‌گیری از آیات قرآن کریم و روایات اهل‌بیت^، به آسیب‌شناسی روایات فرزندآوری پرداخته‌ایم. به این نتیجه رسیده‌ایم که ظاهر برخی از روایات بیانگر وجود موانع و مشکلاتی برای فرزندآوری است. از جمله این موارد می‌توان به این اشاره کرد که مال و فرزند زیاد را تکاثر یا فتنه بیان کرده، خواستار افزایش فرزند برای دشمنان شده و یا کثرت عیال را مانع آسایش و راحتی دانسته‌اند. همچنین، برخی روایات بیانگر این است که در صورت کثرت اولاد، تربیت آنان سخت و دشوار است و نیازمند امکانات مادی و اقتصادی است که ممکن است فراهم نباشد. علاوه بر این، بیان کرده‌ایم که استنباط این موانع از روایات صحیح نیست و نتیجه نوعی نگرش سطحی به روایات است. تدبر در روایات نشان می‌دهد که این روایات دلالت بر موانع فرزندآوری ندارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Critical Analysis of Narrations on Childbearing and Their Solutions

نویسنده [English]

  • Abdulrahman Najafi Imran
. Graduate of Level Four of Qom Seminary and Instructor at Al-Mustafa International University, Qom, Iran;
چکیده [English]

In the contemporary world, the Islamic Ummah faces opposition from adversaries who seek to undermine the strength and grandeur of Islam and Muslims. A significant tactic employed by these opponents involves diminishing the power and population of Muslims to reduce their influence. Consequently, it becomes imperative for Muslims to embrace the authentic Islamic perspective on childbearing and critically examine the apparent implications of certain Quranic verses and narrations that seemingly discourage it, offering solutions to address such misconceptions. This paper employs an analytical-critical methodology, utilizing Quranic verses and narrations of the Ahl al-Bayt (AS), to investigate the challenges associated with narrations on childbearing. It finds that certain narrations appear to present obstacles and challenges to childbearing. Examples include referring to wealth and children as sources of excess (takathur) or tribulation (fitnah), advocating for increased progeny among enemies, or describing a large family as a hindrance to comfort and ease. Moreover, some narrations suggest that raising a large number of children may be challenging and require material and economic resources that may not always be available. However, the study asserts that interpreting these narrations as barriers to childbearing results from a superficial understanding. Delving deeper into these narrations reveals that they do not, in fact, advocate against childbearing.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Critical Analysis
  • Childbearing
  • Barriers to Childbearing
  • Narrations
  1. آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دار الکتب العلمیة، اول، 1415ق.
  2. ابن‌ابی حاتم، عبدالرحمن بن محمد، تفسیر القرآن العظیم، عربستان سعودی: مکتبة نزار، سوم، 1419ق.
  3. ابن‌اشعث، محمد بن محمد، الجعفریات (الاشعثیات)، تهران: مکتبة النینوی الحدیثة، اول، بی تا.
  4. ابن‌العربی، محمد بن عبدالله بن ابوبکر، احکام القرآن، بی جا: بی تا.
  5. ابن‌حیون مغربی، نعمان بن محمد، دعائم الاسلام، قم: مؤسسة آل البیت^، دوم، 1385ق.
  6. ابن‌شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول، قم: جامعه مدرسین، دوم، 1404ق.
  7. ابن‌طاووس، علی بن موسی، اللهوف علی قتلی الطفوف (ترجمه فهری)، تهران: جهان، اول، 1348ش.
  8. ــــــــــــــــــــــــ، فلاح السائل و نجاح المسائل، قم: بوستان کتاب، اول، 1406ق.
  9. ابن‌عجیبه، احمد بن محمد، البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید، قاهره: دکتر حسن عباس زکی، 1419ق.
  10. ابن‌عربی، ابو عبدالله محیی الدین بن محمد، تفسیر ابن‌عربی، بیروت: دار احیاء التراث العربی، اول، 1422ق.
  11. ابن‌فارس، ابوالحسین احمد بن فارس بن زکریا، معجم مقاییس اللغة، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، اول، 1404ق.
  12. ابن‌قیم جوزی، محمد بن ابی بکر، تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دار و مکتبة الهلال، اول، 1410ق.
  13. ابن‌کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمرو، تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دار الکتب العلمیة، اول، 1419ق.
  14. ابن‌منظور، ابو الفضل جمال الدین محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت: دار الفکر، سوم، 1414ق.
  15. ابو حیان اندلسی، محمد بن یوسف، البحر المحیط فی التفسیر، بیروت: دار الفکر، 1420ق.
  16. اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الائمة^، تبریز: بنی هاشمی، اول، 1381ق.
  17. امام سجاد، علی بن الحسین^، الصحیفة السجادیة، قم: دفتر نشر الهادی، اول، 1418ق.
  18. بیضاوی، عبدالله بن عمر، انوار التنزیل و اسرار التأویل، بیروت: دار احیاء التراث العربی، اول، 1418ق.
  19. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح ـ تاج اللغة و صحاح العربیة، بیروت: دار العلم، اول، 1410ق.
  20. حسینی شیرازی، سید محمد، الفقه، الرأی العام و الاعلام، بیروت: مؤسسة الوعی الاسلامی، اول، 1427ق.
  21. حسینی واسطى زبیدى حنفى، محب الدین سید محمد مرتضى، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دار الفکر، اول، 1414ق.
  22. حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، قم: مؤسسة آل البیت^، اول، 1413ق.
  23. حمیری، نشوان بن سعید، شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم، بیروت: دار الفکر، اول، 1420ق.
  24. راغب اصفهانى، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، لبنان - سوریه: دار العلم - الدار الشامیة، اول، 1412ق.
  25. راوندی کاشانی، فضل الله بن علی، النوادر، قم: دار الکتاب، اول، بی تا.
  26. سبزواری نجفی، محمد بن حبیب الله، ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن، بیروت: دار التعارف، اول، 1419ق.
  27. سمرقندی، نصر بن محمد بن احمد، بحر العلوم، بی جا: بی تا.
  28. سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، 1404ق.
  29. شامی، یوسف بن حاتم، الدر النظیم فی مناقب الائمة الهامیم، قم: جامعه مدرسین، اول، 1420ق.
  30. شعیری، محمد بن محمد، جامع الاخبار، نجف: مطبعة حیدریة، اول، بی تا.
  31. شوکانی، محمد بن علی، فتح القدیر، دمشق ـ بیروت: دار ابن‌کثیر ـ دار الکلم الطیب، اول، 1414ق.
  32. صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، قم: انتشارات فرهنگ اسلامی، دوم، 1365ش.
  33. صدر المتألهین، محمد بن ابراهیم، تفسیر القرآن الکریم، قم: انتشارات بیدار، دوم، 1366ش.
  34. صدوق، محمد بن علی بن بابویه، الامالی، تهران: کتابچی، ششم، 1376ش.
  35. ـــــــــــــــــــــــ، الخصال، قم: جامعه مدرسین، اول، 1362ش.
  36. ـــــــــــــــــــــــ، من لا یحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی، دوم، 1413ق.
  37. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، قم: الشریف الرضی، چهارم، 1412ق.
  38. طبرسی، علی بن حسن، مشکاة الانوار فی غرر الاخبار، نجف: المکتبة الحیدریة، دوم، 1385ق.
  39. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، تهران: اسلامیه، سوم، 1390ق.
  40. ــــــــــــــــــــــ، تفسیر جوامع الجامع، تهران: انتشارات دانشگاه تهران و مدیریت حوزه علمیه قم، اول، 1377ق.
  41. طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، تهران: کتابفروشی مرتضوی، سوم، 1416ق.
  42. طنطاوی، سید محمد، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، بی جا: بی تا.
  43. طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، تهران: دار الکتب الاسلامیة، چهارم، 1407ق.
  44. فخر الدین رازی، ابو عبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربی، سوم، 1420ق.
  45. فیض کاشانی، ملا محسن، الاصفی فی تفسیر القرآن، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، اول، 1418ق.
  46. ــــــــــــــــــــــــ، تفسیر الصافی، تهران: انتشارات الصدر، دوم، 1415ق.
  47. قاسمی، صالح، جنگ جهانی جمعیت «یک نان آور بیشتر»، تهران: خیزش نو، 1397ش.
  48. ـــــــــــــ، فرزند کمتر یا بیشتر؟، قم: سازمان چاپ و انتشارات اوقاف، 1401ش.
  49. قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران: بنیاد بعثت، سوم، 1377ش.
  50. قطب الدین راوندی، سعید بن هبة الله، الخرائج و الجرائح، قم: مؤسسه امام مهدی (عج)، اول، 1409ق.
  51. کاشانی، محمد بن مرتضی، تفسیر المعین، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، اول، 1410ق.
  52. کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب، اصول کافی، تهران: دار الکتب الإسلامیة، چهارم، 1407ق.
  53. مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم: کنگره شیخ مفید، اول، 1413ق.
  54. مقری فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم: منشورات دار الرضی، اول، بی تا.
  55. منسوب به امام رضا، على بن موسى علیهما السلام، صحیفة الرضا، مشهد: کنگره جهانى امام رضا علیه السلام، اول، 1406ق.
  56. موسوی، سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، قم: مؤسسه نهج البلاغه، اول، 1414ق.

      57.موسوی عاملى، محمد بن على، مدارک الأحکام فی شرح عبادات شرائع الإسلام، بیروت: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، اول، 1411ق