«تفسیر روایات از رهیافت آیات قرآنی» با مطالعه تطبیقی بر غنا در اندیشه مقام معظم رهبری (حفظه الله)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

سطح سه حوزه علمیه قم و دانش آموخته مرکز فقهی ائمه اطهار ع، قم، ایران

چکیده

تفسیر آیات قرآن کریم به‌واسطه روایاتی که در ذیل آیات وارد شده، روشی مرسوم برای بهره‌مندی از مضامین آیات است که از آن به‌عنوان «تفسیر آیات به روایات» یاد می‌شود. اما آنچه در این میان اهمیت دارد، «تفسیر روایات به آیات» است؛ به این معنا که آیا می‌توان مفاهیم و مضامین روایات را با استناد به آیات قرآن تبیین و تحلیل کرد؟ یکی از بسترهایی که این مسئله در آن مطرح شده، موضوع غنا است. برخی ادعا کرده‌اند که آیات قرآن به تفسیر روایات مربوط به غنا پرداخته‌اند. استناد به آیاتی که در آنها کلام گمراه‌کننده و ناپسند نکوهش شده است، باعث شده برخی از مفسران، مفهوم غنا را به این آیات پیوند داده و آن را به‌عنوان بخشی از مضمون آیات تلقی کنند. در مقابل، برخی دیگر این استناد را صرفاً بیان مستندی برای حکم غنا می‌دانند. در این میان، مقام معظم رهبری از فقیهانی است که به‌طور مبسوط به تحلیل دیدگاه‌ها و مستندات آنها پرداخته است. این نوشتار با تکیه بر اندیشه ایشان تلاش کرده است با رویکردی روش‌شناسانه، به تحلیل اثرگذاری مضامین آیات استنادی بر روایات غنا بپردازد. نتایج این پژوهش که با روش تحلیلی–توصیفی سامان یافته، نشان می‌دهد که در اندیشه مقام معظم رهبری، روایات نقش تفسیری دارند و بیانگر آن هستند که محور اصلی در آیات مورد استناد، پرهیز از باطل به‌عنوان یک کبرای کلی است. این کبرای کلی شامل محتوای نادرست و گمراه‌کننده (لهوالحدیث و قول زور) و ادای کلام باطل (صوت لهوی) می‌شود. از این رو، استناد به آیات در روایات مربوط به حکم غنا نیز برخاسته از همین اصل کلی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Interpretation of Narrations through the Approach of Quranic Verses: A Comparative Study on Music in the Thought of the Supreme Leader (May Allah Protect Him)

نویسنده [English]

  • Mehdi Ekhlasi
Level Three Graduate of Seminary of Qom and Graduate of the Center for Jurisprudence of Ahl al-Bayt, Qom, Iran
چکیده [English]

Tafsir of the verses of the Holy Qur'an through the hadiths that are included below the verses is a process that is customary to use the content of the verses, and it can be referred to as "interpreting the verses with the hadiths". But the point that is important in the meantime is "interpretation of hadiths with verses", which means, is it possible to explain and analyze the concepts of hadiths by referring to the quoted verses? There are many sources in which it is claimed that the Qur'anic verses are interpreted as interpretations of the hadiths. The reference to the verses in which misleading content and words are condemned has caused some people to consider the content to be involved in the concept of richness. On the other hand, some consider the message of this testimony to be the only documented statement for the ruling of Ghana. Meanwhile, the Supreme Leader is one of the jurists who has extensively analyzed their views and documents. Based on his thought, the present article has tried to analyze the influence of the themes of the quoted verses on the traditions of Ghana with a methodological point of view. The results organized by the analytical-descriptive method show that the hadiths have an interpretive aspect and the main focus in the verses is to avoid falsehood as a general practice that includes false speech and false performance, and the reference to verses in the hadiths is also based on the same general practice. Is.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quranic verses
  • rich narrations
  • content
  • sound
  • void. Rational evidence
  1. قرآن کریم.
  2. احمد بن فارس بن زکریا، معجم مقائیس اللغة، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1404ق.
  3. اراکى، محمد على، المکاسب المحرمة، قم: مؤسسه در راه حق، 1413ق.
  4. بحرانى، سید ماجد محمد بن ابراهیم، إیقاظ النائمین، قم: نشر مرصاد، 1418ق.
  5. تبریزى، جواد بن على، إرشاد الطالب إلى التعلیق على المکاسب، قم: مؤسسه اسماعیلیان، 1416ق.
  6. خامنه‌ای، سید علی (رهبر معظم انقلاب اسلامی)، غنا، تهران: انتشارات فقه روز، 1398.
  7. خوانسارى، سید محمود، رسالة فی الغناء، قم: نشر مرصاد، 1418ق.
  8. راغب اصفهانى، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، در یک جلد، لبنان: دارالعلم، 1412ق.
  9. سبحانى تبریزى، جعفر، المواهب فی تحریر أحکام المکاسب، قم: مؤسسه امام صادقg، 1424ق.
  10. شیرازى، میرزا محمد تقى، حاشیة المکاسب، قم: منشورات الشریف الرضی، 1412ق.
  11. طبرسى فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو، 1372ش.
  12. علیدوست، ابوالقاسم، جهانگشای اباجلو، هادی، «اسم گرایی،کارکردگرایی و هویت گرایی در فقه هنر»، الهیات هنر، پاییز 1396ش.
  13. قزوینى، سید حسین بن محمد ابراهیم حسینى، رسالة فی حل حدیث ورد فی الصوت الحسن، قم: نشر مرصاد، 1418ق.
  14. کاشانى، ملا حبیب‌الله شریف، ذریعة الاستغناء فی تحقیق الغناء، در یک جلد، قم: مرکز إحیاء آثار الملا حبیب‌الله الشریف الکاشانی، 1417ق.
  15. کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1407ق.
  16. مختارى، رضا و صادقى، محسن، غنا، موسیقى، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1419ق.
  17. نجفى، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.