بررسی عمومیت شفابخشی عسل با رویکرد روایات فریقین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناسی ارشد، علوم قرآن و حدیث، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران؛

چکیده

 
بشر برای دستیابی به سعادت، شایسته است که در سلامت روحانی و جسمانی باشد؛ پس ضروری است به غذای روح و جسم عنایت نماید. در قرآن کریم و نزد اهل‌بیت ع از میان مواد غذایی، «عسل» را مورد تأکید قرار داده‌اند. این پژوهش به روش توصیفی و با شیوه گردآوری کتابخانه‌ای به بررسی شفابخشی عسل با رویکرد روایات فریقین پرداخته و به‌جهت حفظ استواری محتوایی و نتیجه مطلوب، روایات فریقین در پنج قرن نخست هجری قمری مورد ملاحظه قرار گرفته است. علی‌رغم صحیح‌بودن این بیان که اساس کاربست و ویژگی اصلی عسل بر پایۀ شفابخشی آن می‌باشد ولیکن این عمومیت شفابخشی استثناء‌پذیر است و با بررسی دقیق واژگان روایات مشاهده می‌گردد که این عمومیت شفابخشی عسل، به‌طور مطلق و در جمیع موارد جاری و ساری نیست و نیازمند آن است که بازنگری در اطلاق عمومیت شفابخشی عسل صورت پذیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Examining the Generality of Healing Honey with the Approach of Narrations of the Two Major Islamic Sects

نویسنده [English]

  • reza bahrami
Master, Quran and Hadith Sciences, University of Quran and Hadith, Qom, Iran
چکیده [English]

In order to achieve happiness, human beings deserve to be in spiritual and physical health; So, it is necessary to provide food for the soul and body. In the Holy Quran and among the Ahl al-Bayt (A.S.), among the food items, “honey” has been emphasized. This research, using a descriptive method and a library data collecting method, has investigated the healing properties of honey with the approach of the narrations of the Two Major Islamic Sects, and in order to maintain the stability of the content and the desired result, the narrations of the Two Major Islamic Sects in the first five centuries of the lunar Hijri have been considered. Despite the correctness of the statement that the basis of the application and the main characteristic of honey is based on its healing properties, but this generality of healing is exceptional, and by carefully examining the words of the traditions, it can be understood that this generality of honey's healing properties is not absolutely correct in all cases, and it needs that the general application of healing honey should be revised.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Honey in Narrations
  • Healing
  • Narrations of the Two Major Islamic Sects
  1. قرآن کریم، ترجمه، رضایی اصفهانی، محمد علی و همکاران، نخستین ترجمه گروهی قرآن کریم، قم: دار الذکر، 1384ش.
  2. ‏العین، فراهیدى، خلیل بن احمد، قم: نشر هجرت، 1409ق.
  3. إعتقادات الإمامیة (للصدوق)، ابن‌بابویه، محمد بن على، قم، بی‌نا، چاپ دوم، 1414ق.
  4. بحر الجواهر (معجم الطب الطبیعی)، هروى، محمد بن یوسف، قم: جلال‌الدین‏، 1387ش‏‏.
  5. بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّدb، صفار، محمد بن حسن، قم، بی‌نا، چاپ دوم، 1404ق.
  6. تاج اللغة و صحاح العربیة، جوهرى، اسماعیل بن حماد، بیروت: دارالعلم للملایین‏، 1376ق.
  7. تحف العقول، ابن‌شعبه حرانى، حسن بن على، قم، بی‌نا، چاپ دوم، 1404ق.
  8. تفسیر القرآن العظیم، ابن‏کثیر، اسماعیل بن عمر، لبنان: دارالکتب العلمیة، منشورات محمدعلی بیضون، لبنان، 1419ق.
  9. تهذیب اللغة، ازهرى، محمد بن احمد، بیروت دار احیاء التراث العربی‏، 1421ق‏‏.
  10. الجعفریات (الأشعثیات)، ابن‌اشعث، محمد بن محمد، تهران، بی‌نا، بى‌تا.
  11. الخصال، ابن‌بابویه، محمد بن على، قم، بی‌نا، چاپ اول، 1362ش.
  12. الدر المنثور فى التفسیر بالماثور، سیوطی، جلال‌الدین، بیروت:‌‌ دارالمعرفه للطباعه و النشر، بی‌نا.
  13. دعائم الإسلام، ابن‌حیون، نعمان بن محمد مغربى، قم، بی‌نا، چاپ دوم، 1385ق.
  14. الزهد، کوفى اهوازى، حسین بن سعید، قم، بی‌نا، چاپ دوم، 1402ق.
  15. سنن ابن‌ماجه، ابن‌ماجه، محمد بن یزید القزوینی، لبنان.:‌‌ دارالفکر بیروت، بی‌نا.
  16. صحیح المسلم، أبو الحسن القشیری النیسابوری، مسلم بن الحجاج، الناشر: دار إحیاء التراث العربی بیروت.
  17. صحیح البخاری، بخاری، محمد بن إسماعیل أبوعبدالله، بیروت: دارالفکر، 1401ق.
  18. صحیفة الإمام الرضاg، على بن موسى، امام هشتمg، مشهد، 1406ق.
  19. الطبرانی، ابوالقاسم سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، بیروت: دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
  20. طریحى، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین‏، تهران: مرتضوی‏، 1375ش.
  21. علل الشرائع، ابن‌بابویه، محمد بن على، قم، بی‌نا، 1385ش.
  22. عیون أخبار الرضاg، ابن‌بابویه، محمد بن على، تهران، بی‌نا، 1378ق.
  23. الفقه المنسوب إلى الإمام الرضاg، منسوب به على بن موسى، امام هشتمg، مشهد، بی‌نا، 1406ق.
  24. القاموس المحیط، فیروز آبادى، محمد بن یعقوب‏، ‌‌ بیروت: دارالکتب العلمیة، 1415ق‏‏.
  25. قاموس قرآن، قرشى بنابى، على‏اکبر، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1371ش.
  26. کافی، کلینى، محمد بن یعقوب، قم: دارالحدیث، چاپ اول، ‏1429ق.
  27. کامل الزیارات، ابن‌قولویه، جعفر بن محمد، نجف اشرف، بی‌نا، 1356ش.
  28. کنز الفوائد، کراجکى، محمد بن على، ایران، قم، بی‌نا، 1410ق.
  29. المحاسن، برقى، احمد بن محمد بن خالد، قم، بی‌نا، 1371ق.
  30. المحکم و المحیط الأعظم‏، ابن‌سیده، على بن اسماعیل، ‏ محقق/مصحح: هنداوى، عبدالحمید، بیروت: دارالکتب العلمیة، 1421ق.
  31. المحیط فى اللغة، صاحب، اسماعیل بن عباد، بیروت: عالم الکتب‏، 1414ق.
  32. المستدرک علی الصحیحین، حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، اشراف: یوسف عبدالرحمن المرعشلی، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
  33. مسند ابویعلی، أبویعلى الموصلی، احمد بن علی، تحقیق: حسین سلیم أسد، بی‌جا، دارالمأمون للتراث، بی‌تا.
  34. مسند أحمد بن حنبل، احمد بن محمد بن حنبل، ابوعبدالله، بیروت: دار صادر، بی‌تا.
  35. المصباح المنیر فى غریب الشرح الکبیر للرافعى، فیومى، احمد بن محمد، ناشر قم‏: موسسه‌‌ دارالهجرة، 1414ق.
  36. المصنف، ابن‌أبی‌شیبه الکوفی، أبوبکر، بیروت:‌‌ دارالفکر، 1409ق.
  37. المعجم الکبیر، الطبرانی، ابوالقاسم سلیمان بن احمد، الطبعه الثانیه، بیروت: دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
  38. معجم المعاجم‏، اقبال، احمد شرقاوى‏، بیروت: دارالغرب الاسلامی‏، 1993م‏.
  39. مفردات الفاظ قرآن، راغب اصفهانى، حسین بن محمد، تهران: مرتضوی‏، 1374ش.
  40. المقنعة، مفید، محمد بن محمد، قم، بی‌نا، 1413ق.
  41. المکنز العربى المعاصر، اسماعیل صینى، محمود، بیروت: مکتبة لبنان ناشرون‏، 1414ق‏‏.
  42. من لا یحضره الفقیه، ابن‌بابویه، محمد بن على، قم، بی‌نا، 1413ق.
  43. نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، حلوانى، حسین بن محمد بن حسن بن نصر، قم، بی‌نا، 1408ق.
  44. النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، ابن‌اثیر، مبارک بن محمد، قم: موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان‏، 1367ش.
  45. نهج البلاغه، شریف الرضی، محمد بن حسین، ترجمه: فیض الإسلام، تهران، بی‌نا، چاپ پنجم، 1379ش.
  46. نهج البلاغه، شریف الرضی، محمد بن حسین، ترجمه: انصاریان، حسین، تهران، بی‌نا، 1379ش.
  47. نهج البلاغه، شریف الرضی، محمد بن حسین، ترجمه: دشتى، محمد، تهران، بی‌نا، 1379ش.
  48. نهج البلاغه، شریف الرضی، محمد بن حسین، ترجمه: شهیدى‏، جعفر، تهران، بی‌نا، 1379ش.
  49. نهج البلاغه، شریف الرضی، محمد بن حسین، صبحی صالح، تهران، بی‌نا، 1379ش.