بررسی دین سفیانی در روایات فریقین

نوع مقاله : مقاله علمی ترویجی

نویسندگان

1 دانشیار گروه قرآن و حدیث، دانشگاه حضرت معصومه س ، قم، ایران

2 دانش‌آموخته دکتری، قرآن و حدیث، دانشگاه اراک، ایران

چکیده

یکی از نشانه‌های آخرالزمان، خروج سفیانی (دشمن امام مهدیf) در شام است. نوشتار حاضر با روش توصیفی تحلیلی، وضعیت اعتقادی و دینی سفیانی در روایات فریقین را بررسی کرده ‌است. از آنجا که سفیانی دشمن اهل‌بیتb و رهبری دشمنان حق را بر عهده دارد و‌ تدین ظاهری او باعث فریب مسلمانان می‌شود، شناخت او برای منتظران، ضروری است. اعمال و رفتار و خونریزی‌های سفیانی در آخرالزمان ریشه در دین و اعتقادات او دارد. روایات حاکی فریقین از دین سفیانی را می‌توان در چهار گروه دسته‌بندی کرد: 1. مسلمان‌بودن سفیانی؛ 2. نصرانی‌بودن سفیانی؛ 3. نصرانی‌شدن سفیانی؛4. تظاهر به زهد و مسلمانی. با این تفاوت که منابع روایی اهل‌سنت دربارۀ سفیانی، به مسلمانی، آثار عبادت در چهره و تظاهر به اسلامِ وی اشاره دارد، لیکن در منابع روایی شیعی تظاهر به زهد، بی‌ایمانی و تمایل به نصرانیتِ سفیانی به چشم می‌خورد. بر اساس روایات مورد اشاره، وی مسلمانی است که نصرانی می‌شود و یا با توجه به موقعیت و شرایط پیش ‌رو، هم تظاهر به مسلمانی و هم با نصرانیت هم‌سویی و همراهی می‌کند و در حقیقت کافر است و ایمانی به اسلام و نصرانیت ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Investigation of Sufyani’s Religion in the Narratives of Two Major Sects of Islam

نویسندگان [English]

  • sayedzioddin olyanasab 1
  • seyedmajid nabavi 2
1 Associate Professor, Quran and Hadith Department, Hazrat-e Masoumeh University, Qom, Iran
2 Ph.D., Quran and Hadith, University of Arak, Iran
چکیده [English]

One of the signs of the apocalypse is the uprising of Sufyani (the enemy of Imam Mahdi) in Syria. The present article has analyzed the belief and religious status of Sufyani in the narratives of Two Major Sects of Islam with a descriptive and analytical method. Because Sufyani is an enemy of Ahl al-Bayt and he is the leader of the enemies of the truth, and his apparent religion deceives Muslims, knowing him is essential for those who are waiting for Imam Mahdi. Sufyani’s actions and behavior and bloodshed in the end of time are rooted in his religion and beliefs. Narratives indicating the religion of Sufyani can be classified into four groups: 1. Sufani being a Muslim; 2. Sufyani being a Christian; 3. Sufyani’s conversion to Christianity; 4. Pretend to be ascetic and Muslim. With the difference is that Sunni narrative sources about Sufyani refer to his being a Muslim, signs of worship on his face and pretending to be Muslim, but in Shia narrative sources, Sufyani’s pretense of asceticism, unbelief and desire to become a Christian can be seen. According to the mentioned traditions, he is a Muslim who becomes a Christian or, according to the situation and circumstances, he pretends to be a Muslim and aligns himself with Christianity, and in fact, he is an infidel and does not believe in Islam or Christianity.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sufyani
  • Sufyani’s Beliefs
  • Signs of Appearance
  • Apocalyptic Events
  1. قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، محقق: هیئت علمى دارالقرآن الکریم (دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامى)، ناشر: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامى، سال چاپ، 1418ق.
  2. ابن‌منادی، احمد بن جعفر، الملاحم، بی‌‌تا (نسخه موجود در نرم افزار شمیم)، 336م.
  3. اکبرنژاد، مهدی، بررسی تطبیقی مهدویتدر روایات شیعه و ‌اهل‌سنّت، قم: بوستان کتاب، 1388ش.
  4. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌‌های ‌حتمی ‌ظهور، قم: آینده روشن، 1390ش.
  5. بحرانى اصفهانى، عبدالله بن نورالله، عوالم‌العلوم و المعارف والأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال، قم: مؤسسة الإمام‌المهدى ‌f، 1413ق.
  6. بحرانى، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیرالقرآن، قم: مؤسسة بعثة، 1374ش.
  7. بستوی، عبدالعلیم عبدالعظیم، الموسوعة فی احادیث المهدی الضعیفه و الموضوعة، مکه: المکتبة المکیة و بیروت: دار ابن‌حزم، 1420ق.
  8. حسنی، نذیر یحیی، المصلح العال‌‌می‌من النظریه الی التطبیق، مؤسسة الکوثر، 1424ق.
  9. حلى، حسن بن سلیمان بن محمد، مختصر البصائر، تحقیق مشتاق المظفر، قم: مؤسسة النشرالإسلامی، 1421ق.
  10. حمیرى، عبدالله بن جعفر، قرب‌الإسناد، قم: مؤسسة آل‌البیت علیهم‌السلام،1413ق.
  11. خاتون‌آبادی، محمدصادق، کشف الحق، تهران: مؤسسة اهل‌البیت،1361ش.
  12. السادة، مجتبی، الفجر المقدس المهدی ارهاصات الیوم الموعود و أحداث سنة‌الظهور، اصفهان: مؤسسة تحقیقات و نشر معارف اهل‌البیت‌b، بی‌تا.
  13. سرور، ابراهیم، موسوعة علامات‌الظهور، بیروت: دارالمتقین، 1433ق.
  14. السند، محمد، فقه علائم‌الظهور، نجف: دلیلنا، 1429ق.
  15. صدر، محمد، تاریخ الغیبة‌الکبری، نشر: دارالکتاب اسلامی،1427ق.
  16. صدوق، محمد بن على بن بابویه، کمال‌الدین و تمام‌النعمة، تهران: اسلامیه، 1395ق.
  17. طباطبایی، محمد علی، ماتان و خمسون علامه حتی ظهور المهدی، بیروت: مؤسسة البلاغ، 1419.
  18. عاملى نباطى، على بن محمد بن على بن محمد بن یونس، الصراط‌المستقیم إلى مستحقی‌التقدیم، نجف: المکتبةالحیدریة، 1384ق.
  19. عاملی، جعفر مرتضی، توضیح الواضحات من أشکل‌المشکلات، بیروت: مرکز إسلا‌‌می‌للدراسات، 1424ق.
  20. علیانسب، سیدضیاءالدین، بررسی تعداد و مصادیق نشانه‌‌های ‌حتمی ‌قیام حضرت مهدی‌f در روایات شیعی و نقد برخی از آن‌ها، مجله پژوهش نامه قرآن و حدیث، شماره 26، بهار و تابستان 1399ش.
  21. _______________، بررسی تطبیقی نشانه‌های ‌حتمی ‌قیام حضرت مهدی در روایات فریقین، قم: نشر معارف، 1388ش.
  22. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، تحقیق: هاشم رسولی محلاتی، تهران: المکتبة العلمیة الإسلامیة، بی‌تا.
  23. فقیه، محمد، سفیانیو نشانه‌‌های ظهور، مترجم: شاهپور حسینی، تهران: انتشارات موعود عصر‌f، 1390ش.
  24. فیض کاشانى، محمد محسن، نوادر الأخبار فیما یتعلق بأصول الدین، تهران: مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگى، 1371ش.
  25. قادری، رضی، مهدویتدر صحاح سته، قم: بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود، 1390ش.
  26. قمی، علی بن إبراهیم، تفسیر القمی، تحقیق: سید طیب موسوی جزائری، قم: دارالکتاب، 1404ق.
  27. کورانیعاملی، علی، معجم احادیث الامام المهدی‌f، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة، 1411ق.
  28. کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران: دار الکتب‌الإسلامیة، 1407ق.
  29. کورانی، علی، عصر ظهور، نشر: دارالهدی، 1386ش.
  30. متقی هندی حنفی(م.975)، علاءالدین علی بن حسام الدین، البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان، تحقیق أحمد علی سلیمان، مصر: دارالغدالجدید، 1424ق.
  31. مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت: دار إحیاء التراث‌العربی، 1403ق.
  32. مروزی، نعیم بن حماد، الفتن، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر والتوزیع، 1414ق.
  33. مقدسی، یوسف بن یحیی، عقد الدررفی أخبا المنتظر، تحقیق: عبدالفتاح محمدالحلو، قاهره: مکتبة عالم الفکر، 1399ق.
  34. موسوی، سید فاروق، الحتمیات من الظهور، قم: مؤسسة سبطین‌العالمیة، 1427ق.
  35. نعمانی، محمد بن ابراهیم ابن‌أبی زینب، الغیبة، تهران: نشر صدوق، 1397ق.
  36. هلالی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس هلالی(اسرار آل محمد)، قم: الهادی، 1405ق.
  37. یزدى حائرى، على، إلزام الناصب فی إثبات الحجة الغائب ‌f، بیروت: مؤسسة الأعلمى، 1422ق.