الگوی جانشین‌‌پروری در سیرۀ پیامبر اکرم‌(ص) با تأکید بر خطبۀ ‌‌غدیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده علوم انسانی دانشگاه ملایر ایران

2 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت دانشگاه ملایر ایران

چکیده

مدیریت‌‌های جهادی الهام‌گرفته از ایمان اسلامی و اعتقاد به اصل «ما می‌توانیم»که امام بزرگوار به همۀ ما آموخت، ایران را به عزّت و پیشرفت در همۀ عرصه‌ها رسانید از نقاط عطف بیانیۀ گام دوم است. خطبۀ غدیر، مهم‌‌ترین خطبۀ پیامبر‌J در بازنمایی جانشین‌‌پروری اسلامی و نمونۀ اعلای مدیریت اسلامی در سیرۀ نبی اکرم است که برای استخراج الگوها و چارچوب‌‌های فکری در ادارۀ جامعۀ اسلامی معاصر، حائز اهمیت است؛ به‌خصوص آنکه بسیاری از تئوری‌‌های ادارۀ امور عمومی و مدیریت منابع ‌‌انسانی، برگرفته از منابع غربی است و به‌لحاظ مبانی معرفت‌شناختی و انسان‌شناختی، با رویکرد اسلامی مطابقت چندانی ندارد. هدف این مقاله، تبیین و تفسیر الگوی استخراج شده از سیرۀ پیامبر اکرم برای جانشین‌‌پروری به‌عنوان یک الگوی جانشین‌‌پروری اسلامی با حفظ مراحل و مفاهیم کلی به جهت انطباق با شرایط زمانی، مکانی و اجتماعی برای پرورش مدیران در سازمان‌ها، مؤسسات و مراکز مختلف است. همچنین، این الگو می‌‌تواند به‌عنوان معیاری در مباحث مدیریتی و دینی برای تحلیل و تفسیر رویدادهای تاریخی صدر اسلام همچون شکل‌گیری فرقه‌‌های مذهبی، بحران‌‌های سیاسی، نارضایتی‌‌های اجتماعی و غیره به‌کار گرفته شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Model of Educating Successor in the Conduct of the Holy Prophet (PBUH) with Emphasis on the Sermon of Ghadir

نویسندگان [English]

  • seyed morteza honarmand 1
  • ali haratian 2
1 Assistant Professor, Faculty of Humanities, Malayer University, Iran
2 Graduate of Master of Management in Malayer University of Iran
چکیده [English]

Jihadi administrations inspired by the Islamic faith and the belief in the principle of “we can” that the great Imam has taught us all, led Iran to glory and progress in all areas, is one of the turning points of the declaration of the second step. Ghadir Sermon is the most important sermon of the Prophet (PBUH) in representing the succession of Islam and the supreme example of Islamic management in the conduct of the Holy Prophet, which is important for extracting patterns and intellectual frameworks in the administration of contemporary Islamic society; Especially since many theories of public administration and human resource management are derived from Western sources and in terms of epistemological and anthropological foundations, do not correspond much with the Islamic approach. The purpose of this article is to explain and interpret the model extracted from the conduct of the Holy Prophet for educating successor as a model of Islamic succession by maintaining general steps and concepts to adapt to the temporal, spatial and social conditions for training managers in different organizations, institutions and centers. Also, this model can be used as a criterion in managerial and religious issues to analyze and interpret the historical events of early Islam, such as the formation of religious sects, political crises, social discontent, and so on.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Declaration of the Second Step
  • Succession Educating Model
  • Ghadir Sermon

مراجع

  1. ترجمه قرآن، رضایی اصفهانی، محمد علی و همکاران، نخستین ترجمه گروهی قرآن کریم، قم: دار الذکر، 1384ش.
  2. ابن‌‌بابویه، محمدبن علی، عیون أخبار الرضاA، ترجمه آقا نجفى‏، تهران: انتشارات علمیه اسلامیه، بی‌‌تا.
  3. ابن‌حنبل، احمد بن محمد، مسند، تحقیق:: سید أبوالمعاطی‌النوری، بیروت: انتشارات عالم‌الکتب، 1419ق.
  4. آل بویه، قنبرعلی، آیتی، نصرت الله، «بررسی روایات جانشینی حضرت رسول‌J و بازتبیین انحصار آن در عدد دوازده»، فصلنامه مشرق موعود، شماره37، ص145-165، 1394ش.
  5. امینی، عبدالحسین، الغدیر، انتشارات: کتابخانه بزرگ اسلامی، 1365ش.
  6. جوادی‌‌آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، تنظیم و ویراستاری: احمد قدسی، قم: مرکز نشر اسرا، 1389ش.
  7. جوادی‌‌آملی، عبدالله، صورت و سیرت انسان در قرآن، تنظیم و ویراستاری: غلامعلی امین دین. قم: مرکز نشر اسرا، 1390ش.
  8. حبیبی افروزی، یونس، پیام ماندگار غدیر: گذری موضوعی به خطبه غدیر پیامبرJ، قم: انتشارات بوستان کتاب، 1394ش.
  9. حرانی، ابن‌شعبه، تحف العقول عن آل‌الرسولD، مترجم: احمدجنتی، نشر بین الملل، 1387ش.
  10. حلبی، علی بن ابراهیم، السیره الحلبیه، مصحح: خلیلی، عبدالله محمد، بیروت: انتشارات دارالکتب‌العلمیه، 1427ق.
  11. راوندی، قطب الدین سعید، قصص الأنبیاء، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی، 1409ق.
  12. رضائیان، علی، «مبانی سازمان و مدیریت»، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، 1380ش.
  13. روحانی‌‌معین، داوود، ترجمه خطبه غدیر به انضمام داستان غدیر از زبان امام باقرA، انتشارات بهار دل‌‌ها، 1391ش.
  14. سیدبن‌‌طاووس، الإقبالُ بالأعمالِ الحَسَنَهِ فیما یعمَلُ مَرَّهً فی السَّنَهِ (اقبال الاعمال)، انتشارات بوستان کتاب، 1376ش.
  15. شیخ مفید، اَلْإرْشاد فی مَعْرفه حُجَجِ الله عَلَی الْعِباد، انتشارات دارالمفید، 1414ق.
  16. صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فى تفسیرالقرآن بالقرآن، قم: انتشارات فرهنگ اسلامی، 1365ش.
  17. صدوق، محمدبن علی، الخصال، قم: انتشارات جامعه مدرسین، 1362ش.
  18. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسةالأعلمی للمطبوعات‏، چ2، 1390ق.
  19. طبرسی، احمدبن علی، الاحتجاج، ترجمه بهراد جعفری، انتشارات اسلامیه، 1381 ش.
  20. طبرسی، احمدبن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، تحقیق: محمدباقر خرسان، مشهد: نشر مرتضی، 1403ق.
  21. طبرسی، رضی الدین، مکارم الأخلاق، مترجم: سید احمد احمد زاده، انتشارات نورالزهرا، 1394ش.
  22. طبرسی، فضل بن حسن، إعلامُ الوَری بأعلامِ الهدی، مترجم: محمدحسین ساکت، انتشارات اساطیر، 1388ش.
  23. طبری، محمدبن جریر، تاریخ الطبری (تاریخ الرسل و الملوک)، ترجمه: ابوالقاسم پاینده، بنیاد فرهنگ ایران، 1387ق.
  24. طوسی، محمدبن حسن، تهذیب الأحکام، انتشارات دارالتعارف للمطبوعات، 1407ق.
  25. عروسى حویزى، عبدعلى بن جمعه، ‌تفسیر نورالثقلین، تحقیق:: سیدهاشم رسولى محلاتى، قم: انتشارات اسماعیلیان، 1415ق.
  26. عمادزاده، حسین، ترجمه و شرح خطبه غدیر: عهدنامه امامت مذهب جعفری (تشیع اثنی عشری)، انتشارات گلستان ادب، 1380ش.
  27. قمی، علی بن محمد، تفسیر قرآن، انتشارات دارالکتاب، 1363ش.
  28. قندوزی، سلیمان بن ابراهیم، یَنابیعُ المَوَدّه لِذَوی القُرْبی، چاپ استانبول، 1302ق.
  29. کریمی، زهرا، غدیر خم: تحلیل تاریخی و مفاد حدیث غدیرخم در الغدیر، انتشارات حریم دانش، 1397ش.
  30. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران: انتشارات دارالکتب الإسلامیه، 1407ق.
  31. مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار، بیروت: انتشارات دارإحیاء التراث العربی، 1403ق.
  32. مجلسی، محمدباقر، تاریخ پیامبران (حیوه القلوب)، تهران: انتشارات سرو، 1378ش.
  33. محمدی اشتهاری، محمد، داستان دوستان، انتشارات بوستان کتاب، 1386ش.
  34. مکارم شیرازی ناصر و دیگران، تفسیرنمونه. تهران: انتشارات دارالمکتب الاسلامیه، 1374ش.
  35. نسائی، احمدبن شعیب، السنن الکبرى، بیروت: مؤسسه الرساله، 1421ق.
  36. نقوی، محمدتقی، شرح و تفسیر خطبه پیامبر اکرم در غدیرخم، ویراستار مهدی جعفری، انتشارات منیر، 1374ش.
  37. نیشابوری، ابوالحسین مسلم‌‌بن‌‌حجاج (بی تا)، صحیح مسلم، تحقیق:: اسماعیل بن احمد طرابلسی، انتشارات دارالطباعه العامره، ۱۳۲۹-۱۳۳۴ق.
  38. هلالی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، قم، انتشارات الهادی، 1405ق.
پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی (علمی پژوهشی)
دوره 8، شماره 15
بهمن 1400
صفحه 323-347

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 13 شهریور 1400
  • تاریخ بازنگری: 07 آبان 1400
  • تاریخ پذیرش: 29 آذر 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار