محتواپژوهی روایی تأثیر روابط اجتماعی مؤمنین در تمدن‌سازی اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

تحقق تمدن اسلامی هدف نهایی اقامۀ دین در جامعه است. بهره‌گیری از منابع غنی دینی و استفاده از دستاوردهای قابل اطیمنان دانش جدید، دو پیش‌نیاز رسیدن به چنین تمدنی است. تحلیل میراث روایی شیعه، نشان از آن دارد که در میان مفاهیم کلیدی منابع دینی، «ایمان» - نه آن‌گونه که در اذهان عموم افراد جاگرفته - حقیقتی معجون‌گونه دارند و در فرایند زمان، بر اساس اصول و ضوابطی معین شکل می‌‌گیرند. ایمان مشتمل بر شتاب‌دهنده‌‌هایی همچون حُسن خُلق است که به‌کارگیری آن علاوه بر تقویت ایمان، روابطی حسنه در سراسر جامعه به‌وجود می‌آورد. آن‌گاه که «مهارت ارتباط صحیح» با «ارکان ایمان از جمله رضایت به تقدیر و توکل»، همراه می‌‌شوند آرامش را نه فقط برای فرد که برای جامعه به ارمغان آورده و نسلی تمدن‌ساز تربیت می‌‌گردد. وقتی «ایمان» در روابط اجتماعی استحکام یابد، به مؤمن قدرت اقامه دین داده و قرارگرفتن آن تحت سایه ولایت، شکوفایی بسیاری از استعدادهای فرد و جامعه را به‌دنبال خواهد داشت. برآیند استحکام روابط اجتماعی و شکوفایی استعدادهای جامعه و رفع موانع اجتماعی، تمدنی است اسلامی که به تعبیر مقام معظم رهبری دام ظله در بیانیۀ گام دوم، وارد مرحله دوم آن شده‌ایم و پژوهش پیش‌رو با تحلیل محتوای روایات کتاب ایمان و کفر الکافی بر آن است تا با ترسیم نقشه راه اهل‌بیتD، برشی از الگوی معارف تمدن و حکومتی جهانی را نشان دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Narrative Content Research on the Impact of Believers’ Social Relationships on Islamic Civilization

چکیده [English]

The realization of Islamic civilization is the ultimate goal of establishing religion in society. Utilizing the rich religious resources and using the reliable achievements of modern science are two prerequisites for achieving such a civilization. The analysis of the Shiite narrative heritage shows that among the key concepts of religious sources, “faith” - not as it is embedded in the minds of the general public - has a concocting truth and is formed in the process of history, according to certain principles and criteria. Faith includes accelerators such as good manners, the use of which, in addition to strengthening faith, creates good relationships throughout society. When the “right communication skills” are combined with the “pillars of faith, including satisfaction with destiny and trust”, peace is brought not only to the individual but also to society, and a civilizing generation is educated. When “faith” is strengthened in social relationships, it will bestow the believer the power to establish a religion and placing it under the shadow of guardianship will lead to the flourishing of many talents of the individual and society. The result of the strengthening of social relationships and the flourishing of society’s talents and the removal of social barriers is an Islamic civilization which, according to the Supreme Leader, has entered its second step in the declaration of the second step. By drawing the roadmap of the Ahl al-Bayt (A.S), show a slice of the model of world civilization and government.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Faith
  • Peace
  • Islamic Civilization
  • Social Relationships
  • Infidelity
  1. فهرست منابع

    1. ابراهیمی، ابولفضل، خشت اول مسئولیت: پرورش مسئولیت، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره، چاپ دوم، 1397ش.
    2. ابن‌بابویه، محمد بن على، التوحید (للصدوق)، قم: جامعه مدرسین، 1398ق.
    3. ابن‌شعبه حرانى، حسن بن على، تحف‌العقول عن آل الرسولJ، قم: جامعه مدرسین، چاپ دوم، 1404ق.
    4. ابن‌فارس، أحمد بن فارس، معجم مقاییس اللغة، قم: مکتب الاعلام الاسلامی، 1404ق.
    5. برقى، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، قم: دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1371ق.
    6. پسندیده، عباس، پژوهشى در فرهنگ حیا، قم: مؤسسه علمى فرهنگى دارالحدیث، سازمان چاپ و نشر، چاپ چهارم، 1384ش.
    7. جعفری، محمدتقی، قرآن نماد حیات معقول، تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری، 1419ق.
    8. حسن بن علىA، امام یازدهم، التفسیر المنسوب إلى الإمام الحسن العسکریA، قم: مدرسة الإمام المهدی (عج)، 1409ق.
    9. حسینی خامنه‌ای، سید علی، الف، تاریخ دسترسی، 17/5/1400، ir، 1395ش.
    10. حسینی خامنه‌ای، سید علی، ب، تاریخ دسترسی، 17/5/1400، ir، 1395ش.
    11. حسینی خامنه‌ای، سید علی، تاریخ دسترسی 17/5/1400، ir، 1386ش.
    12. حسینی خامنه‌ای، سید علی، تاریخ دسترسی 17/5/1400، ir، 1391ش.
    13. حسینی خامنه‌ای، سید علی، تاریخ دسترسی 17/5/1400، ir، 1394ش.
    14. حسینی خامنه‌ای، سید علی، تاریخ دسترسی 17/5/1400، ir، 1398ش.
    15. حسینی خامنه‌ای، سید علی، تاریخ دسترسی 17/5/1400، ir، 1393ش.
    16. حسینی خامنه‌ای، سید علی، تاریخ دسترسی 17/5/1400، ir، 1392ش.
    17. حسینی خامنه‌ای، سید علی، طرح کلی اندیه اسلامی، قم: صهبا، چاپ چهاردهم، 1396ش.
    18. حلوانى، حسین بن محمد بن حسن بن نصر، نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، قم: مدرسة الإمام المهدی عجل الله تعالى فرجه الشریف، چاپ اول، 1408ق.
    19. راغب أصفهانى، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت: دار القلم، چاپ اول، 1412ق.
    20. شریف الرضى، محمد بن حسین، نهج البلاغة (للصبحی صالح)، قم: هجرت، چاپ اول، 1414ق.
    21. على بن‌ الحسینA، امام چهارم، الصحیفة السجادیة، قم: نشر الهادی، چاپ اول، 1376ش.
    22. عیاشى، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، تهران: المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق.
    23. فراهیدى، خلیل بن أحمد، کتاب العین، قم: نشر هجرت، چاپ دوم، 1409ق.
    24. کراجکى، محمد بن على، معدن الجواهر و ریاضة الخواطر، تهران: المکتبة المرتضویة، چاپ دوم، 1394ق.
    25. کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران: دارالکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
    26. کوفى اهوازى، حسین بن سعید، الزهد، قم: المطبعة العلمیة، چاپ دوم، 1402ق.
    27. لیثى واسطى، على بن محمد، عیون الحکم و المواعظ (للیثی)، قم: دار الحدیث، چاپ اول، 1376ش.
    28. مجلسى، محمدباقر بن محمد تقى، بحار الأنوارالجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.
    29. مفضل بن عمر، توحید المفضل، قم: داورى، چاپ سوم، بى‌تا.