معناشناسی روایت احمرین از منظر فریقین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه حدیث جامعة المصطفی العالمیه، قم، ایران

2 استادیار گروه معارف دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران

3 دانش‌آموخته دکتری رشته قرآن و مستشرقان، جامعة المصطفی العالمیه، قم، ایران

چکیده

روایت «احمرین» از زمرۀ روایاتی است که به‌نقل از پیامبر اکرمJ در جوامع حدیثی شیعه و اهل‌تسنن، البته با تفاوت‌هایی در عبارات، نقل شده است. در میان تحقیقات شیعی سخنی جامع در تبیین مفهوم روایت یافت نشد. این مقاله سعی کرده با روش توصیفی و تحلیلِ متنی و با در نظرگرفتن نقل‌های مختلف در فریقین، معناشناسی دقیقی از نقلِ شیعی این روایت ارائه دهد. احتمال می‌رفت که شباهت فراوان نقل فریقین، یکی‌بودن دو روایت را تقویت کند، اما وجود برخی نکات، نشان می‌دهد که نمی‌توان دلیل متقنی برای یکی‌بودن دو نقل ارائه داد. اما با این حال، توجه به هر دو نقل منجر به معناشناسی دقیق نقلِ شیعی از این روایت می‌شود و معنای صحیح روایت این‌گونه است که «هلاکت و سقوط زنان امت من به‌دست خودشان در دو چیز قرمز (از باب تغلیب) است یکی طلا و دیگری لباس‌های نازک و بدن‌نما و هلاکت مردان امت من در رهاکردن یادگیری علوم دینی و الهی و همچنین در جمع‌کردن اموال دنیا که موجب انجام گناهان بشود، است».

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Semantics of the Narration of the Ahmarain [=Two Red Things] from the Perspective of Two Major Islamic Sects

نویسندگان [English]

  • Mohsen Khoshfar 1
  • Hassan Hassanzadeh 2
  • Baqir Riahi Mehr 3
1 Assistant Professor, Hadith Department, Al-Mustafa International University, Qom,
2 Assistant Professor, Department of Education, Islamic Azad University, North Tehran Branch, Tehran,Iran
3 PhD in Quran and Orientalists, Al-Mustafa International University, Qom, Iran
چکیده [English]

The narration of “Ahmarain” is one of the narrations that has been narrated in Shiite and Ahl al-Sunnah hadith compilations albeit with some differences in expressions ascribing to the Holy Prophet (P). There was no comprehensive explanation found about the concept of narration among Shiite research. This article seeks to provide precise semantics of the Shiite narrations of this hadith by descriptive method and textual analysis and considering different narrations of the two major Islamic sects. It was possible that the great similarity of the narrations of the two sects would strengthen the unity of the two narrations, but the existence of some points shows that no convincing reason can be presented for the unification of the two narrations. However, paying attention to both narrations leads to the exact semantics of the Shiite narration of this hadith and the correct meaning of the narration is that “The destruction and downfall of the women of my ummah is due to two red things (in terms of preponderance [taghlib]): the gold and thin and body revealing clothes same as the destruction and of the men of my ummah is in leaving Divine and religious sciences and teachings as well as the accumulation of worldly assets that lead to sins”

کلیدواژه‌ها [English]

  • Narration of the Ahmarain [=Two Red Things]
  • Comparative Hadith
  • [al-Thayab al-iqaq]
  • Gold [al-Zahab]
  • Destruction of Women
1. ابن‌ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح ‌نهج‌البلاغه، قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی، 1404ق.
2. ابن‌اثیر جزری، محمد بن مبارک، النهایة فی غریب الحدیث و الاثر، قم: مؤسسۀ مطبوعاتی اسماعیلیان، بی‌تا.
3. ابن‌حبان الخرسانی، ابی‌حاتم محمد، صحیح ابن‌حبان، بیروت: دارالمعرفة، 1425ق.
4. ابن‌حنبل، احمد بن محمد ابی‌عبدالله الشیبانی، مسند احمد، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1994م.
5. ابن‌منظور، ابوالفضل جمال‌الدین محمد بن مکرم‌، لسان العرب، تصحیح: احمد فارس صاحب الجوائب، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع - دار صادر، 1414ق.
6. ابو الحسین، احمد بن فارس بن زکریا‌، مقاییس اللغة، تصحیح: عبدالسلام محمد هارون، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه، 1404ق.
7. البانی، محمد ناصرالدین، سلسلة الاحادیث الصحیحة، ریاض: مکتبة المعارف للنشر و التوزیع، 1415ق.
8. جوهری اسماعیل بن حماد، الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربیة)، مصحح: احمد عبدالغفورعطار، بیروت: دارالعلم للملایین، 1410ق.
9. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم: مؤسسۀ آل‌البیت ^، 1409ق.
10. حلی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مشهد: مجمع البحوث الاسلامی، 1412ق.
11. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌‌نامه، تهران: مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران: 1377ش.
12. دیلمی، حسن بن ابی‌الحسن، ارشاد القلوب، قم: انتشارات شریف رضی، 1412ق.
13. شیخ طوسی، التهذیب، تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1365ش.
14. صفوی، سید محمدرضا، ترجمۀ قران کریم، بی‌جا، نشر معارف، 1390ش.
15. عاملی، جمال‌الدین حسن بن زین‌الدین، معالم‌الدین و ملاذ المجتهدین، قم: مؤسسة الفقه للطباعة و النشر، 1418ق.
16. فاضل نحوى اردکانى، محمدعلى بن محمد حسن، تحفة الاولیاء، قم: دارالحدیث، 1388ش.
17. فخرالدین رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1420ق.
18. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، تصحیح: دکتر مهدى مخزومى و دکتر ابراهیم سامرائى‌، قم: نشر هجرت، 1410ق.
19. فیض کاشانی، ملامحسن، الوافی، تصحیح ضیاء‌الدین حسینی اصفهانی، اصفهان: کتابخانۀ امام امیرالمؤمنین ×، 1406ق.
20. فیومی، احمد بن محمد مقری، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم: منشورات دارالرضی، بی‌تا.
21. کاشف الغطاء، جعفر، کشف الغطاء عن مبهمات شریعة الغراء، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1422ق.
22. کراجکی، ابوالفتح، کنز الفوائد، قم: دارالذخائر، 1410ق.
23. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1365ش.
24. کمره‌ای، محمدباقر، ترجمۀ اصول کافی، قم: انتشارات اسوه، 1375ش.
25. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار ^، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1403ق.
26. مجلسی، محمدتقی، شرح من لایحضره الفقیه، تصحیح حسین موسوی کرمانی و علی‌پناه اشتهاردی، قم: مؤسسۀ فرهنگی اسلامی کوشانپور، 1406ق.
27. مجلسی، محمدتقی، لوامع صاحبقرانی، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان، 1414ق.
28. مفید، محمد بن محمد بن نعمان عکبری، احکام النساء، قم: نشر کنگرۀ جهانی هزارۀ شیخ مفید، 1412ق.
29. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، تصحیح عباس قوچانی و علی آخوندی، بیروت: دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
30. واسطى زبیدى حنفى، محب‌الدین سید محمدمرتضى حسینى‌، تاج العروس من جواهر القاموس، تصحیح: على شیرى‌، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع‌، 1414ق.‌
ورام ابن‌ابی‌فراس، مجموعه ورام، قم: انتشارات مکتبة الفقیه، بی‌‌تا
دوره 8، شماره 14
پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی، سال هشتم، شماره 14،بهار و تابستان 1400 ش، ص 9-401
شهریور 1400
صفحه 195-212
  • تاریخ دریافت: 25 تیر 1399
  • تاریخ بازنگری: 29 شهریور 1400
  • تاریخ پذیرش: 18 دی 1399