بررسی روایی مقابله با احکام ترجیحی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه فقه و اصول، جامعة المصطفی العالمیة، قم، ایران

چکیده

تأثیر عمیق مستحبات در جهت‌دهی فرهنگ دینی جامعه و حفظ ایمان و ارزش‌های الهی بر کسی پوشیده نیست؛ اما برخی، در کم‌رنگ‌‌‌‌‌کردن‌ احکام ترجیحی اسلام به بهانه الزامی‌نبودن آن گام بر‌داشته‌اند. نوشته حاضر تلاش دارد از راه آیات، روایات و دلیل عقل، حرمت اقدام در جهت تضعیف عملی احکام ترجیحی را ثابت نماید. ابتدا آیاتی در رابطه با مذمت صدّ عن سبیل‌الله، نهی از معروف، منّاع خیر و اضلال مردم مطرح می‌شود و سپس گروهی از روایات را به‌عنوان شاهد در این مسئله بیان می‌کند؛ گروه اول: روایاتی که امر به منکر و نهی از معروف را نکوهش کرده‌اند؛ گروه دوم: روایاتی است که از استخفاف نسبت به احکام الهی نهی می‌کند. سپس به‌دلیل سوم پرداخته و از راه حکم عقل به مبغوضیت هرگونه تلاش در جهت عدم تحقق اغراض و اهداف الهی می‌پردازد و در پایان توضیحی دربارۀ گسترۀ مسئله و انواع تبلیغ و تشویق برخلاف حکم الهی مورد بررسی قرار گرفته و متذکر می‌شود که از ثمرات مهم این بحث می‌تواند بیان محدودۀ حکم اطاعت از والدین یا نفوذ شروط معاملات باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Narrational Assessment of Confrontation with Preferential Rulings

نویسنده [English]

  • Seyyed mohammad Najafi yazdi
Assistant Professor of Jurisprudence and Its Principles Department, Al-Mustafa International University, Qom,Iran
چکیده [English]

The profound effect of preferred [mustabbat] in directing the religious culture of the society and preserving the divine faith and values is clear for everyone; However, some have paved steps to downplay the preferential rules of Islam on the pretext that it is not mandatory. The present article seeks to prove the hurmat [forbidden] of acting to weaken the preferential rulings through verses, narrations and reason. First, verses are presented regarding the condemnation of the repelling Divine way [sabil allah], the prohibition of the good, the prohibition of good, and the misguidance of the people, and then it quotes a group of narrations as evidence in favor of this issue; The first group: narrations that have condemned the commandment to deny and forbid the good; The second group: narrations that forbid underrating the divine commands. Then it deals with the third argument and through the rule of reason proves loath of any effort to not achieve the divine intentions and goals. Finally, the article examines the scope of the issue and the types of propaganda and encouragement contrary to the divine command, noting that one of the important fruits of this discussion can be the expression of the scope of the command to obey parents or the being necessary of the terms in trades.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quran
  • Preferential Rulings
  • Verses Concerning the Condemning the Weakening of Rule
  • Narrations of Underrating the Rules
1. ابن‌اثیر، النهایة فی غریب الحدیث، قم: مؤسسۀ مطبوعاتی اسماعیلیان‏، 1406ق.
2. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت: دار صادر، 1417ق.
3. حرّ عاملی، شیخ محمد بن الحسن، وسائل الشیعه: قم: موسسه آل‌البیتD، 1438ق.
4. حسنی، محمد آصف، بحوث فی علم الرجال، قم: چاپخانۀ طاووس بهشت، 1421ق.
5. خویی، السید ابوالقاسم، موسوعة الامام خویی، تقریرات مباحث، مؤسسة خویی الاسلامیه، بی‌تا.
6. خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم: مرکز نشر آثار شیعه، 1410ق.
7. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات، بیروت: دارالقلم، 1412ق.‏
8. سید‌ رضی، محمد بن ابی‌احمد، ‌نهج‌البلاغه، قم: هجرت، 1414ق.
9. طباطبایی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، قم: مؤسسة النشر الاسلامی، 1421ق.
10. طبرسی، شیخ ابوعلی فضل بن الحسن، مجمع البیان، تهران: انتشارات ناصر خسرو، 1421ق.
11. طوسی، محمد بن الحسن، رجال الطوسی، قم: مؤسسة النشر الاسلامی، 1373ش.
12. عدة من العلماء، المعجم الوسیط، قم: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1378ش.
13. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، بیروت: دار احیاء العربی، 1424ق.
14. قمی، ابوالحسن علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، قم: کتاب فروشی علامه، بی‌تا.
15. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1407ش.
16. مجلسی اول، محمدتقی بن مقصودعلی، روضة المتقین، قم: مؤسسۀ فرهنگى اسلامى کوشانبور، 1406ق.
17. مجلسی، محمدباقر بن تقی، بحارالانوار، بیروت: مؤسسة الوفاء، بی‌تا.
18. مشهدی، شیخ محمد بن محمدرضا قمی، کنز الدقائق، تهران: مؤسسة الطبع و النشر، 1411ق.
19. نجاشی، احمد بن علی، رجال نجاشی، قم: مؤسسة النشر الاسلامی، 1365ش.‏
نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، تهران: دارالکتب الاسلامیة، 1365ش
دوره 8، شماره 14
پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی، سال هشتم، شماره 14،بهار و تابستان 1400 ش، ص 9-401
شهریور 1400
صفحه 69-92
  • تاریخ دریافت: 09 مهر 1399
  • تاریخ بازنگری: 29 شهریور 1400
  • تاریخ پذیرش: 14 شهریور 1399