بررسی تطبیقی مشخصات سفیانی در روایات فریقین

نوع مقاله : مقاله علمی ترویجی

نویسندگان

1 .دانشیار گروه قرآن و حدیث دانشگاه حضرت معصومه قم (نویسندۀ مسئول) .z.olyanasab@hmu.ac.ir

2 دانشجوی دکتری رشته قرآن و حدیث، دانشگاه اراک .majidnabavi1366@gmail.com

چکیده

چکیده
خروج سفیانی، یکی از وقایع قطعی در آخرالزمان است که روایات فریقین به آن تصریح کرده‌اند. از آنجا که سفیانی پرچم‌دار رهبری کفر و طاغوت در برابر پرچم­های حق است، شناخت مشخصات سفیانی اعم از نام، نسب، صفات، زمان و مکان خروج او برای منتظران حضرت مهدی # لازم و ضروری است؛ چراکه اگر مؤمنان و منتظران حضرت مهدی #، مشخصات لشکرها، پرچم­ها و رهبران گروه­ها و جنگ­های آستانهٔ ظهور را نشناسند گرفتار انحراف می­شوند و از یاری حق، بازمی‌مانند. ازاین‌رو، نوشتار پیشِ رو با هدف تبیین مشخصات سفیانی انجام یافته و اشتراکات و افتراقات روایات فریقین در خصوص نام، نسب، صفات و زمان و مکان خروج سفیانی را با روش کتابخانه­ای به‌صورت تطبیقی بیان کرده و در نهایت بدین نتیجه رسیده است که برای سفیانی نام‌هایی چون حرب، عثمان، عنبسه در روایات شیعی و عبدالله، ازهر بن کلبیه و معاویه بن عنبسه در روایات اهل‌سنت آمده است. نسب او به ابوسفیان برمی‌گردد. محل خروج او سرزمین شام است. زمان خروج سفیانی در ماه رجب و هم‌زمان با خروج یمانی، خراسانی و حضرت قائم # است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Sufyani’s Characteristics in the Narrations of Two Schools of Thought

نویسندگان [English]

  • Sayyid Zia al-Din Olyanasab 1
  • Nabavi Sayyid Majid 2
1 Associate Professor, Department of Quran and Hadith, Hazrat Masoumeh University, Qom (Responsible Author): z.olyanasab@hmu.ac.ir.
2 PhD Student, Quran and Hadith, Arak University: majidnabavi1366@gmail.com.
چکیده [English]

Abstract
Sufyani's arising is one of the definite events in the end times, which has been clarified by the narrations of the two schools of thought. Since Sufyani is the flag bearer of the leadership of infidelity and Taghut against the flags of truth, acquaintance with the characteristics of Sufyani including his name, lineage, attributes, time and place of his arising is necessary for those waiting for Hazrat Mahdi (May Allah Hasten His Appearance); Because if the believers and those who are waiting for Hazrat Mahdi (May Allah Hasten His Appearance) do not know the characteristics of the armies, flags and leaders of the groups and the wars on the verge of appearance, they will be caught in deviation and will not able to help the truth. Therefore, the present article has been dealt with the aim of explaining the characteristics of Sufyani and the commonalities and differences of the narrations of the two sects regarding the name, lineage, attributes and time and place of Sufyani's arising with comparatively expressed by the documentative method. Sufyani’s names such as Harb, Uthman, Anbasa have been mentioned in Shiite narrations and Abdullah, Azhar Ibn Kalbiya and Mu'awiyah Ibn Anbasa have been mentioned in Sunni narrations. His lineage goes back to Abu Sufyan. His place of arising is the land of the Levant. Sufyani's arising time is in the month of Rajab and coincides with the arising of Yamani, Khorasani and Hazrat Mahdi (May Allah Hasten His Appearance).
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Comparative Study
  • Sufyani
  • Time and Place of Sufyani’s Arising
  • Signs of Appearance
  • Bloody Wars [malahim] and Seditions
  • Appearance

مراجع

  1.  

    فهرست منابع

    1. ابن‌أبی‌الحدید، عبدالحمید بن هبة الله، شرح نهج البلاغة، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، 1404ق.
    2. ابن‌طاووس، علی بن موسی، التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن، المعروف بالملاحم و الفتن، قم: مؤسسة صاحب الأمر #، 1416ق.
    3. ابن‌منادی، احمد بن جعفر، الملاحم، بی‌جا، بی­نا، بی­تا.
    4. اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، تبریز: بنی‌هاشمی، 1381ق.
    5. الامین، محسن، أعیان الشیعة، تحقیق: حسن الأمین، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات، 1403ق.
    6. بحرانی، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، قم: مؤسسۀ بعثة، 1374ش.
    7. برسی، حافظ رجب بن محمد، مشارق انوار الیقین فی حقائق اسرار امیر المومنین، ترجمه: محمدصادق یزدی، قم: صاحب الزمان، 1389ش.
    8. بستوی، عبدالعلیم عبدالعظیم، الموسوعه فی احادیث المهدی الضعیفه و الموضوعه، مکه: المکتبه المکیه و بیروت: دار ابن‌حزم، 1420ق.
    9. جزائری، نعمت‌الله، ریاض الأبرار فی مناقب الأئمة الأطهار، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی، 1427ق.
    10. حر عاملی، محمد بن حسن، إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، بیروت: انتشارات اعلمی، 1425ق.
    11. حلی، حسن بن یوسف، رجال العلامة الحلی، نجف: دارالذخائر، 1411ق.
    12. راوندی، قطب‌الدین، سعید بن هبة الله، الخرائج و الجرائح، قم: مؤسسۀ امام مهدی #، 1409ق.
    13. زبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دارالفکر، 1414ق.
    14. صدوق، محمد بن علی بن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، تهران: اسلامیه، 1395ق.
    15. صدوق، معانی الأخبار، قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1403ق.
    16. طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، قم: موسسه آل‌البیت ^، 1417ق.
    17. الطبری، ابوجعفر محمد بن جریر، جامع البیان عن تأویل آی القرآن، بیروت: دار الفکر للطباعة والنشر والتوزیع، 1415ق.
    18. طبسی، نجم‌الدین، «سید حسنی در خطبة البیان، از سند تا متن»، مجله انتظار موعود، شماره 32، بهار و تابستان 1389ش.
    19. طوسی، الغیبة، قم: دارالمعارف الإسلامیة، 1411ق.
    20. طوسی، محمد بن الحسن، الأمالی، قم: دار الثقافة، 1414ق.
    21. عروسی حویزی، عبد علی بن جمعة، نور الثقلین، تصحیح و تعلیق: سید هاشم رسولی محلاتی، قم: مؤسسة إسماعیلیان، 1412ق.
    22. فقیه، محمد، سفیانی و نشانه‌های ظهور، مترجم: شاهپور حسینی، تهران: انتشارات موعود عصر #، 1390ش.
    23. فیض کاشانی، الوافی، اصفهان: کتابخانۀ امام أمیرالمؤمنین علی ×، 1406ق.
    24. فیض کاشانی، تفسیر الصافی، تهران: مکتبة الصدر، 1416ق.
    25. فیض کاشانی، نوادر الأخبار فیما یتعلق بأصول الدین، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1371ش.
    26. القمی المشهدی، محمد بن محمدرضا، کنز الدقائق و بحر الغرائب، تحقیق: حسین درگاهی، مؤسسة الطبع والنشر وزارة الثقافة و الارشاد الاسلامی، 1407ق.
    27. الکاظمی، مصطفی بن ابراهیم آل حیدر، بشارة الاسلام فی علامات المهدی ×، نجف الاشرف: المکتبة الرضویة، بی تا.
    28. کشی، محمد بن عمر، رجال الکشی - إختیار معرفة الرجال، مع تعلیقات میر داماد الأسترآبادی، مشهد: مؤسسۀ نشر دانشگاه مشهد، 1409ق.
    29. کورانی عاملی، علی، المعجم الموضوعی لأحادیث الإمام المهدی #، موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت ^، 1427ق.
    30. مازندرانی، محمدصالح، شرح الکافی-الأصول و الروضة، تهران: المکتبة الإسلامیة، 1382ق.
    31. متقی هندی حنفی، علاء‌الدین علی بن حسام الدین، البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان #، تحقیق أحمد علی سلیمان، مصر: دارالغد الجدید، 1424ق.
    32. متقی هندی حنفی، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، حیدرآباد: دارالمعارف العثمانیة، بی‌تا.
    33. مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، 1403ق.
    34. مجلسی، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1404ق.
    35. مروزی، نعیم بن حماد، الفتن، بیروت: دارالفکر للطباعة والنشر والتوزیع، 1414ق.
    36. مصطفی، صادقی، تحلیل تاریخی نشانه‌های ظهور، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، 1385ش.
    37. مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم: کنگره مفید، مؤسسة آل‌البیت ^، 1413ق.
    38. مقدسی الحنبلی، مرعی بن یوسف، فرائد فوائد الفکر فی امام المهدی المنتظر #، قم: دارالکتاب الاسلامی، 1424ق.
    39. مقدسی، أبوعبدالله محمد بن أحمد، أحسن التقاسیم فی معرفة الأقالیم، قاهره: کتابخانۀ مدبولی، 1411ق.
    40. المقدسی، یوسف بن یحیی، عقد الدرر فی أخبار المنتظر، تحقیق: عبدالفتاح محمد الحلو، قاهره: مکتبة عالم الفکر، 1399ق.
    41. مهدوی راد، محمدعلی و علیانسب، سید ضیاءالدین؛ «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین حدیث‌پژوهی»، سال ششم، شماره12، پاییز و زمستان، 1393ش.
    42. نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، تهران: نشر صدوق، 1397ق.
    43. نیلی نجفی، بهاء‌الدین علی بن عبدالکریم، سرور اهل الایمان فی علامات ظهور صاحب الزمان #، قم: دلیل ما، 1426ق.
    44. نیلی نجفی، منتخب الأنوار المضیئة فی ذکر القائم الحجّة #، قم: مطبعة الخیام، 1360ش.
    45. هلالی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس الهلالی (اسرار آل احمد)، قم: الهادی، 1405ق.
    46. الهیتمی، احمد بن محمد بن حجر، الصواعق المحرقة فی الرد علی أهل البدع والزندقة، قاهره: شرکة الطباعة الفنیة المتحدة مکتبة القاهره، 1399ق.
    47. یزدی حائری، علی، الزام الناصب فی اثبات الحجه الغائب #، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت: 1422ق.
پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی (علمی پژوهشی)
دوره 7، شماره 13 - شماره پیاپی 13
پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی، سال هفتم، شماره 13،پاییز و زمستان 1399 ، ص 9-282
اسفند 1399
صفحه 243-262

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 20 اسفند 1398
  • تاریخ بازنگری: 19 آبان 1399
  • تاریخ پذیرش: 20 آذر 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار