تحلیل قرآنی مفهوم ولایت در حدیث غدیر

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه اراک

2 دانش‌آموخته دکتری رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه اراک

چکیده

مفهوم «ولایت» در حدیث غدیر، از جمله مفاهیمی است که دیدگاه‌های متناقضی از سوی شیعه و اهل‌‌سنت نسبت به آن ارائه شده ‌است. شیعه، «ولایت» مطرح‌شده در این حدیث را از مهم‌ترین نصوص قطعی بر امامت و وصایت امام علیg می‌داند؛ ولی برخی از اهل‌سنت آن را در حد محبت و نصرت تنزّل داده‌اند. این تحقیق بر مبنای ارتباط مفهومی و مصداقی «ولایت» در آیۀ ولایت و حدیث غدیر، در صدد است با روش توصیفی-تحلیلی، مفهوم «ولایت» امام علیg در حدیث غدیر را در پرتو معنایابی مفهوم ولایت الهی و نبویa در آیۀ ولایت و دیگر آیات قرآن تحلیل کند. نوشته حاضر بیان می‌‌کند که بر اساس تحلیل آثار ولایت الهی و نبویa که عبارت‌اند از: نصرت، هدایت، محبت و سرپرستی و همچنین اسباب و لوازم ورود به این دو ولایت که شامل: ایمان، عمل صالح، مودّت، اطاعت و تبعیت از «ولیّ» است و انطباق این مؤلفه‌ها بر ولایت علویg در حدیث غدیر؛ «ولایت» مطرح‌شده برای امام علیg در حدیث غدیر، مفهومی اعمّ از محبت و نصرت داشته؛ بلکه بر «رهبری دینی، فکری، اجتماعی و سیاسی» آن امامg دلالت تام دارد.

کلیدواژه‌ها


دوره 7، شماره 12
دوفصل‌نامه علمی ـ پژوهشی سال هفتم، شماره دوازدهم، بهار و تابستان 1399
شهریور 1399
صفحه 215-238
  • تاریخ دریافت: 28 تیر 1398
  • تاریخ بازنگری: 27 شهریور 1398
  • تاریخ پذیرش: 20 اسفند 1398